Tehlikeli Madde Envanteri (Inventory of Hazardous Materials-IHM)

Bildiğiniz üzere, IMO’nun 2009’da hazırladığı fakat henüz yürürlüğe girmemiş olan Hong Kong Konvansiyonun (HKC) takipçisi ve destekçisi niteliğindeki AB’nin 2013 yılında yürürlüğe soktuğu Gemi Geri Dönüşüm Düzenlemesi (EU SRR) 31 Aralık 2018’den itibaren AB bayraklı tüm yeni inşa gemiler ve 31 Aralık 2020’den itibaren de AB liman ve demir sahalarını ziyaret edecek tüm 500 GT üstü gemiler için onaylanmış ve sertifikalandırılmış bir Tehlikeli Madde Envanteri (Inventory of Hazardous Materials-IHM) bulunması zorunluluğu getirmiştir. IMO ve AB’nin yayınlamış olduğu kılavuzlarda belirttiği gibi IHM’in hazırlanması ve düzenli olarak güncellenmesi görevi gemi Armatör/İşletmecilerin sorumluğunda olmakla birlikte, konu uzmanları tarafından destek alınması tavsiye edilmektedir.

IHM, üç kısma ayrılmaktadır;

Bölüm I-Halen serviste olan gemiler

Bölüm II-III Geri dönüşüm kararı verilen gemiler (Söküm tersanelerine gitmeden önce hazırlanmalıdır)

Ağırlıklı olarak Bölüm I için; Onaylı Tehlikeli Madde Uzmanlarının (Approved HazMat Expert), gemi Armatör/İşletmecisi tarafından sağlanan dokümantasyon ve bilgilerin incelenerek tehlikeli maddelerin gemi üzerinde bulunabileceği yerlerin tespiti ile bir Görsel Kontrol ve Örnekleme Planı (Visual/Sampling Check Plan – VSCP) hazırlaması ile başlar.

HazMat uzmanı gemi üzerinde gerekli görsel kontrollerini yapar ve yine VSCP’ye uygun olarak örnekleme için numuneleri toplar. Toplanan numuneler daha sonra analiz yapılmak üzere yönetmelikte belirtilen analizlerde Akredite bir laboratuvara gönderilir. Gelen analiz sonuçlarına göre eğer mevcut ise tehlikeli maddelerin toplam kütle hesabı yapılır ve IHM Bölüm I olarak bir tablo şeklinde açıklanır. Değerlendirme ve onay için geminin bayrağının yetkilendirdiği kuruluşa hazırlanan teknik raporla birlikte sunulur.

Hazırlanan VSCP de, yönetmelikte IHM içeriğinin tanımlanmış olan kriterlerin tamamına uygun şekilde ve analizlerin yapıldığı laboratuvara ait akreditasyon belgeleri, analiz metotlarının detayları ve analiz sonuçlarını içeren bilgiler de dahil yer almalıdır.  Son olarak onaylanan IHM Bölüm I gemi üzerinde yapılacak bir survey ile kontrol edilir ve sertifikasyon/belgelendirme tamamlanır.

Bu süreç tahminen toplamda 30-60 gün sürebilmektedir. IHM Bölüm I ve sertifikasyonu, AB liman devleti kontrollerinde uygun bir şekilde hazırlanıp hazırlanmadığı, gerekli güncellemelerin yapılıp yapılmadığı sıkça ve titizlikle kontrol edilecektir. Bu yüzden hazırlanan IHM’in bu gibi denetimlerde sorunlularla karşılaşılmaması için konusunda bilgili IHM uzmanlarınca profesyonel bir bakış açısıyla yapılması gerekmektedir.

IHM Bölüm I için kontrol edilmesi gereken bir çok tehlikeli madde sınıfı bulunmaktadır. Asbest analizleri de dahil olmak üzere yönetmelikte belirtilen IHM Bölüm I tehlikeli madde analizleri Akredite Laboratuvarımız tarafından yapılmaktadır.

Genel olarak bakıldığında toplamda 35.000 adetten fazla gemi bu kurallar çerçevesinde IHM’e ihtiyaç duyacaktır. Bu, 31 Aralık 2020’ye kadar her gün yaklaşık  50-60 adet geminin IHM’e ve belgelendirmeye sahip olması anlamına gelmektedir. Mevcut durum göz önüne alındığında, HazMat Uzmanlarının ve analiz yapan laboratuvarların bu kapasiteyi karşılaması ve belgelendirmeyi sağlaması çok mümkün görünmemektedir.