UÇUCU ORGANİK BİLEŞİK (VOC) ÖLÇÜMÜ

VOC ölçümü, iş yeri atmosferinde bulunan organik solvent ya da kimyasal buharlarının mg/m3 veya ppm cinsinden tespit edilmesidir.

VOC analizlerin de, düşük akış ile örnekleme yapabilen pompa ile sorbent tüpe toplanan numune uygun taşıma koşullarıyla laboratuvara getirilir. Çeşitli ön işlemlerden geçirildikten sonra kromotografik (GC/FID-MS) cihazlar ile analiz edilir.

Uçucu organik bileşikler (VOC), alifatik veya aromatik yapıda, kaynama sıcaklığı 250ºC’ ye kadar olan ve atmosferik foto kimyasal reaksiyon ile hava kirliliğine neden olan hidrokarbonlardır. Renksiz ve kokusuz olan, çeşitli sıvı ve gazdan oluşan bir gruptur. Sıvıları oda sıcaklığında kolayca buharlaşabilir ve uçucudurlar.

Yüksek düzeyde uzun süreli maruziyetlerde VOC’ler insan sağlığına doğrudan zarar verir(kanserojendir). Uzun süreli maruziyertlerde astım hastalığını tetikler ve göz, burun ve boğaz rahatsızlıklarına neden olabilir. Yüksek düzeyde kısa süreli maruziyetlerde baş ağrısı, nefes darlığı, bulantı, kusma burun kanaması, baş dönmesine sebep olabilir.

VOC ölçümü, belli şartlardaki çalışma koşullarından dolayı oluşan ve havaya yayılan uçucu organik bileşiklerin konsantrasyonunun belirlenmesi için yapılan ölçüm çeşididir.

VOC ölçümleri ikiye ayrılır.

  1. İç Ortam VOC ölçümleri (İSG Mevzuatı gereği)
  2. Baca Gazında VOC ölçümleri (Çevre Mevzuatı gereği)

İç ortam Voc ölçümü yapılarak işyeri atmosferinde mevcut olan organik solvent ya da kimyasalların buharları mg/m3 ya da ppm cinsinden tespit edilir. Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik, Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında YönetmelikNIOSH (Ulusal Mesleki Sağlık ve Güvenlik Enstitüsü) ve OSHA (Mesleki Sağlık ve Güvenlik Kurumu) gibi Uluslararası mevzuatlarda  belirtilen mesleki maruziyet sınır değerleri ile karşılaştırılır. Ayrıca proses kaynaklı VOC ler baca gazında mg/m3 ya da ppm cinsinden tespit edilir. Sanayiden Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde belirtilen sınır değerlerlerle karşılaştırılır.

Boya endüstrisi ve boyahaneler, solvent üreticileri,  PET ve PET film üreticileri, ambalaj sanayi, kimya endüstrisi, kaplama ve boyama tesisleri, metal endüstrisi ve metal geri dönüşümü yapan tesisler vb. sektörlerde VOC ölçümü yapılması gerekmektedir.